Een kwart van de hoogopgeleiden die actief op zoek is naar nieuw werk, doet dat vanwege zijn leidinggevende, zo onderzocht het Intermediair Imago Onderzoek. Daarnaast is door Panelwizard onderzoek gedaan onder ruim duizend medewerkers en daaruit blijkt dat 17% een angstcultuur ervaart op het werk. Maar wat is de angstcultuur?
Er is niet veel duidelijk over de angstcultuur. Anders gezegd: het is geen officiële cultuur, maar iets wat gegroeid is de afgelopen jaren. Het is een organisatiecultuur waarbij machtsmisbruik wordt ingezet om medewerkers emotioneel te kleineren, te vernederen en slaafsheid af te dwingen.
De angstcultuur
Vooral bij hiërarchische culturen, zijn organisaties vatbaarder voor angstculturen. Hoe groter de verschillen in macht, hoe kleiner de kans is dat medewerkers hier iets over durven te zeggen. De angst voor de gevolgen voor bijvoorbeeld promotiekansen of beoordelingen is te groot.
Automatische piloot
Maar wat bezielt zo'n leidinggevende door zulk gedrag te vertonen? Vaak voert het behalen van targets, kortetermijndoelen en een bepaalde omzet de boventoon. De leidinggevende voert de druk op, zonder te kijken naar hoe het met de medewerkers. Zij keren op hun beurt steeds meer in zichzelf en blijven doorwerken, ook al zijn ze hartstikke moe. Dat is het moment waarop de automatische piloot wordt geactiveerd. Nu mensen thuiszitten, is daar geen zicht meer op. Dit kan vooral voor leidinggevenden in een angstcultuur frustrerend werken. De kunst is dan om juist de vinger aan de pols te houden, zonder te dicht op de huid te zitten.
Veiligheid creëren
Medewerkers die een angstcultuur ervaren, zullen sneller wisselen van baan. Dit hoge verloop zorgt ervoor dat de stress bij de overige medewerkers komt te liggen, waardoor zij wellicht ook vertrekken. In het ergste scenario heb je dan geen medewerkers meer en gaat je bedrijf failliet. Immers: zonder medewerkers kan je bedrijf niet voortbestaan. Investeer daarom in een veilige omgeving, door:
- De vinger aan de pols te houden voor wat betreft het welzijn van je medewerkers;
- Je als leidinggevende kwetsbaar op te stellen, waarbij je ook je eigen fouten toegeeft;
- Goede communicatie tussen de hiërarchische lagen onderling;
- Een goede crisisleider te zijn in tijden van corona
Hoe word je een goede crisisleider?
- Wees oplossingsgericht: wees iemand die - ondanks de grootte van de problemen - altijd naar nieuwe oplossingen zoekt, met de beide benen op de grond en die de realiteit onder ogen ziet;
- Wees een teamplayer: crisisleiders lossen problemen niet op in hun eentje - hetzij vanwege schaamte, of vanwege het feit dat ze niemand tot last willen zijn. Met meer mensen weet je immers meer dan in je eentje.
- Wees besluitvaardig: in een crisis heb je niet alle informatie zo paraat. In zo'n situatie heb je iemand nodig die knopen doorhakt en zegt welke kant we opgaan.
- Voorbeeldfiguur: ons gedrag is nog besmettelijker dan Covid-19. Kortom: wees een voorbeeldfiguur. Dat geldt niet alleen voor hooghouden van normen en waarden, maar ook voor rust nemen. Geef prioriteit aan herstel.
- Ontdek wat er onder de mensen leeft: het zou geweldig zijn als er een online tool was die jou als leider kon vertellen hoe het met jouw mensen ging. Deze online tool is als een soort HR-medewerker, maar dan 24/7 voor je aan het werk. Hij vraagt je medewerkers hoe het met ze gaat en hun antwoorden worden verzameld en doorgespeeld naar jou. Zo heb jij realtime inzicht in deze data en kun jij als echte crisisleider perfect inspelen op nieuwe kansen.
